Կիլիկիայի հարավային մասում ձգվող Ամանոսի լեռնաշղթայի գագաթներից մեկը` Մուսա լեռը, գտնվում է Կիլիկյան Հայաստանի (ներկայիս Թուրքիայի Հաթայ վիլայեթում)` պատմական Անտիոք քաղաքից 18 կմ դեպի հարավ-արևմուտք` Միջերկրական ծովի հյուսիս-արևելյան ափին: Լեռան հարավային փեշերին գտնվող վեց հայաբնակ գյուղերում բնակվում էր ավելի քան 6000 մարդ, որոնք հիմնականում զբաղվում էին երկրագործությամբ, արհեստներով ու շերամապահությամբ, ունեին իրենց դպրոցներն ու եկեղեցիները:
Հայաբնակ այդ գավառը հայտնի է Սվեդիա, Մուսա-դաղ, Ջեբել Մուսա, Մուսա լեռ անուններով:
1516 թ. օսմանյան թուրքերը Սիրիան գրավելուց հետո Անտիոքը` Մերձավոր Արևելքի այդ ծաղկուն քաղաքը, աստճանաբար կորցրեց իր երբեմնի քաղաքական-տնտեսական նշանակությունը: Տեղի հայ բնակչության զգալի մասը հետզհետե տեղափոխվեց դեպի արևմուտք` Մուսա լեռան կողմերը:
Մուսա լեռան հայությունը երկու անգամ (1895 թ., 1909 թ.) հետ մղեց թուրքական կանոնավոր զորքերին երբ վերջիններս փորձեցին հայկական ջարդեր կազմակերպել նաև Մուսա լեռան շրջանում:
Դրությունն ավելի սրվեց 1915 թ., երբ երիտթուրքերի պարագլուխները ձեռնամուխ եղան հայկական հարցը` հայ ժողովրդի ցեղասպանության միջոցով լուծելու իրենց հրեշավոր ծրագրի իրականացմանը:
1915 թ. մեծ եղեռնին զոհվեցին ավելի քան մեկ ու կես միլիոն արևմտահայեր:
Հայ ժողովրդի հերոսական պայքարի փառահեղ էջերից է Մուսա լեռան հերոսական ինքնապաշտպանությունը:
Թուրքական կառավարության վաղօրոք մշակած աքսորի ու կոտորածների ծրագրի համաձայն, 1915 թ. հուլիսի 26-ին տրվեց նաև Քեսապի մերձակա հայության տեղահանության հրամանը, որը տագնապալից ահազանգ էր նաև Մուսա լեռան հայության համար:
Չհավատալով թուրքերի խոստումներին ` մուսալեռցիները բարձրացան Մուսա լեռը ու սկսեցին անհավասար պայքար մղել բազմահազարանոց թուրքական բանակի դեմ:
Թուրքական կանոնավոր զորքերը երեք անգամ (օգոստոսի 7-ին, 10-ին և 19-ին) տարբեր ուղղություններով անցան հարձակման, սակայն էական հաջողության չհասան և, կրելով հսկայական կորուստներ (ավելի քան 1000 մարդ), խուճապահար նահանջեցին:
Մղվում էր իսկական համաժողովրդական հերոսամարտ: Մարտիկների հետ միասին դիրքեր էին գրավել ծերերը, կանայք, պատանիները:
Չկարողանալով ընկճել մուսալեռցիների դիմադրությունը` թուրքերը որոշեցին պաշարել լեռը և սովամահ անել հայերին:
Նրանք այդտեղ կենտրոնացրին շուրջ 15000 զինվոր: Մուսալեռցիների դրությունը խիստ ծանրացավ: Սպառվում էր պարենն ու ռազմամթերքը: Մնում էր փրկության միակ ուղին` Միջերկրական ծովը, որի ժայռոտ ափը թշնամին չէր կարողացել պաշարել և որտեղից միայն կարելի էր ակնկալել հնարավոր օգնություն:
Անցնող նավերի ուշադրությունը գրավելու համար լեռան ծովահայաց եզրին բարձրացվեց երկու «դրոշակ»: Դրանք լայնատարած սավաններ էին, որոնց վրա նկարված էին կարմիր խաչեր և անգլերեն գրված էր` «Քրիստոնյաները վտանգի մեջ են, փրկեցեք»:
Սեպտեմբերի 5-ին ֆրանսիական «Կիշեն» ռազմանավը, նկատելով մուսալեռցիների ծածանվող դրոշները, մոտեցավ և խարիսխ ձգեց ափից ոչ հեռու: Ռազմանավի հրամանատարությունը, ծանոթանալով ստեղծված իրավիճակին, հրանոթային կրակ բացեց թուրքական դիրքերի վրա և հեռանալով` խոստացավ օգնել մուսալեռցիներին:
Սեպտեմբերի 9-ին թուրքերը ձեռնարկում են նոր` (թվով չորրորդ) առավել կատաղի հարձակումը: Սակայն, հայերը յոթ ժամ տևող համառ մարտերի ընթացքում ոչ միայն կարողացան հետ մղել թուրքերի բոլոր գրոհները, այլև անցնել հակահարձակման և հալածել խուճապահար նահանջող թշնամուն:
Նավատորմի նավապետը, չսպասելով Ֆրանսիայի ուշացող թույլտվությանը, իր պատասխանատվությամբ անցնում է գործողությունների:
Վերջապես, սեպտեմբերի 13-15-ը ֆրանսիական հինգ ռազմանավեր հերոս մուսալեռցիներին (շուրջ 4000 մարդ) փոխադրում են Պորտ-Սաիդ (Եգիպտոս):
Մուսալեռան ավելի քան 40-օրյա հերոսամարտի ժամանակ իրենց քաջագործություններով աչքի ընկան շատերը, այդ թվում Հակոբ Կարագյոզյանը, Մարտիրոս Ջանսզյանը, Եսայի Յաղուբյանը, Պետրոս Տմլազյանը, Պետրոս Թութագլյանը, Ճարպա Խայոյանը, Պետրոս Գալստյանը:
Մուսալեռցիները հպարտությամբ են հիշում նաև իրենց հերոս կանաց, որոնց թվում են` Շուշան Գաբաղյանը, Վարդիթեր Զեթլյանը, Ծաղեր Տեր-Մովսիսյանը, Սիմա Ղարիբյանը, Մանուշակ Մանուկյանը:
Պատերազմում Թուրքիայի պարտությունից հետո մուսալեռցիները վերադարձան իրենց գյուղերը (1919թ.):
Այդ սխրանքն իր գեղարվեստական մարմնավորումն է գտել ավստրիացի նշանավոր գրող Ֆրանց Վերֆելի «Մուսա լեռան 40 օրը» վեպում: Գիրքը, որը թարգմանվել է աշխարհի բազմաթիվ լեզուներով` ոգեշնչել է շատերին, այդ թվում Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ֆաշիստական գերության մեջ գտնվող մարդկանց:
1939 թ. Ալեքսանդրեթի շրջանը հանձնվեց թուրքերին և մուսալեռցիները, խուսափելով թուրքերի հալածանքներից, գաղթեցին Այնջար (Լիբանան): Կարճ ժամանակում հիմնվեցին վեց գյուղի անուն կրող վեց թաղամաս: Նոր տեղում մուսալեռցիները զբաղվում էին հացահատիկի մշակությամբ և այգեգործությամբ:
1946-1947 թթ. Մուսա լեռան հայության մի ստվար զանգվածը (ավելի քան 5000 մարդ) վերջնականապես հանգրվանում է Հայաստանում:
Էջմիածնի շրջանի Գինեվետ ավանը 1972 թ. վերանվանվեց Մուսալեռ, իսկ 1976 թ. սեպտեմբերի 16-ին ավանի մոտ, բարձր բլրի վրա տեղի ունեցավ հերոսամարտին նվիրված հուշակոթողի բացումը, որը կառուցվել է հայրենիքի ու սփյուռքի մուսալեռցիների նյութական միջոցներով և անմիջական մասնակցությամբ:
Կոթողի հեղինակները` ճարտարապետ Ռաֆայել Իսրայելյանը և նկարիչ-քանդակագործ Արա Հարությունյան:
Ամեն տարի, սեպտեմբերի երկրորդ կեսին, երախտապարտ սերունդները հավաքվում են այստեղ` ավանդական հարիսայով, զուռնա-թմբուկով, մարտական շուրջպարով ու ազգային արժանապատվության զգացումով նշելու հերոսամարտի տարելիցը և հարգելու քաջի մահով ընկած հերոսների հիշատակը:
Բարև ձեզ ես Արայիկ Հարությունյանն եմ : Ես հինգ տարի սովորել եմ հարավային դպրոցում և գանալու եմ միջին դպրոց : Ես շատ կուզեյ մնայ նույն դպրոցում այս հինգ տարին լավ եմ անցկացրեցի ես լիքը ճամբար եմ գնացել ես շատ եմ հուզվել քանի որ ես հինգ տարի եմ սովորել :
1․Պետական չափորոշչի վրա հիմնված սովորողի լեզվական կարողությունները՝ ըստ առարկայական ծրագրի թեմաների։
Կարողանում եմ
Մասամբ եմ կարողանում
Չեմ կարողանում
Սովորողի լեզվական կարողությունները | Բնութագրող գնահատական |
Նկարագրել արձակուրդներն անցկացնելու նախընտրած տեսակը /ծովափին, գյուղում, ճամբարում և այլն/ | Չեմ կարողանում |
Պարզ արտահայտություններով վարել շատ կարճ երկխոսություն իր և իր ընկերների արձակուրդների վերաբերյալ | Կարողանում եմ |
Կազմել գրավոր տեքստ (60 բառի սահմաններում) իր ամառային անցկացրած արձակուրդի մասին: | Կարողանում եմ |
Լսել և հասկանալ գնորդի և վաճառողի երկխոսության (ձայնագրություն, տեսահոլովակ) | Կարողանում եմ |
Կարդալ և հասկանալ «Գնումներ» թեմայով տեքստեր | Չեմ կարողանում |
Բացատրել իր նախընտրած հագուստի տեսակը, ձևը, չափսը, գույնը, ինչից է պատրաստված | Կարողանում եմ |
Կազմել գրավոր երկխոսություններ և կարողանալ վարել այդ երկխոսությունները ընտանիքի անդամներից որևէ մեկի հետ։ | Չեմ կարողանում |
Լսել և հասկանալ նախասիրությունների և հետաքրքրությունների մասին պարզ խոսքը (տեսանյութ, ձայնագրություն և այլն), | Չեմ կարողանում |
Կարդալ և հասկանալ հետաքրքրությունների/հոբբիների մասին պարզ տեքստը, | Չեմ կարողանում |
Հանդես գալ իր նախասիրությունների և հետաքրքրությունների մասին նախապես պատրաստված կարճ խոսքով՝բացատրելով, թե ինչն է իրեն դուր գալիս, ինչը՝ ոչ, | Չեմ կարողանում |
Պարզ արտահայտություններով վարել շատ կարճ երկխոսություն իր և իր ընկերների նախասիրությունների մասին | Կարողանում եմ |
Լրացումներ | Կարողանում եմ |
Լրացումներ ծնողի կողմից | Կարողանում եմ |
2․Սովորողի մասնակցությունը անգլերենի ծրագրով որոշված հեղինակային և կրթահամալիրի օրացույցային նախագծերին
Սովորողը «Բնութագրող գնահատական» վանդակում լրացնում է՝
Մասնակցել եմ/
Թերի եմ մասնակցել
Չեմ մասնակցել
Եթե է մասնակցել է կամ թերի է մասնակցել, տեղադրում է նաև բլոգում կատարված աշխատանքի հղումը
Մասնակցություն հեղինակային և կրթահամալիրի օրացույցային նախագծերին | Բնութագրող գնահատական/Սովորողի բլոգի հղումը |
Ուսումնական ամառ․արձակուրդային նախագծեր, այլ աշխատանքներ | |
Մխիթար Սեբաստացու օրեր.Թարգմանական նախագծեր. My Info Planet/պարտադիր չէ | Չեմ մասնակցել |
· Հաղորդակցական ընտանեկան նախագծեր Buying new shoes Making plans | Չեմ մասնակցել |
Նախագիծ՝ «Ընթերցում և քննարկում ենք Բրիտանական խորհրդի կայքում հրապարակված հեքիաթները» | Մասնակցել եմ |
Նախագիծ․«Ամանորը տարբեր երկրներում» | |
Երաժշտական համագործակցային նախագիծ. «Ներկայացնում ենք Ամանորյա և Սուրբ ծննդյան երգերի շարք» | Չեմ մասնակցել |
Լրացումներ | Մասնակցել եմ |
Այլ լրացումներ, կարծիքներ ծնողի կողմից | Չեմ մասնակցել |
3․Սովորողի մասնակցությունը անգլերենի ծրագրով որոշված ուսումնական ճամփորդություններին
Սովորողը՝
Մասնակցել եմ/Իրականացրած ճամփորդության վերաբերյալ սովորողի բլոգի հղումը
Չեմ մասնակցել
4․Սովորողի մասնակցությունը ամենամսյա ֆլեշմոբերին
Սովորողը «Բնութագրող գնահատական» վանդակում լրացնում է՝
Մասնակցել եմ
Չեմ մասնակցել
Եթե սովորողը մասնակցել է, տեղադրում է նաև բլոգում կատարված ֆլեշմոբային աշխատանքի հղումը
Սովորողի մասնակցությունը ամենամսյա ֆլեշմոբերին | Բնութագրող գնահատական/Սովորողի բլոգի հղումը |
Անգլերենի սեպտեմբերյան ֆլեշմոբ | Մասնակցել եմ բայց չեմ ամփոփել |
Անգլերենի հոկտեմբերյան ֆլեշմոբ | Մասնակցել եմ բայց չեմ ամփոփել |
Անգլերենի նոյեմբերյան ֆլեշմոբ | Մասնակցել եմ բայց չեմ ամփոփել |
Անգլերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբ | Չեմ մասնակցել |
2-րդ ուսումնական շրջան/ուսումնամարզական ձմեռային ճամբար
(հունվար)
Սովորողը՝
Ցուցաբերել եմ մասնակցություն
Չեմ ցուցաբերել մասնակցություն
Եթե է սովորողը ցուցաբերել է մասնակցություն, տեղադրում է նաև բլոգում կատարված աշխատանքի հղումը
Սովորողի մասնակցությունը ձմեռային ճամբարին | Բնութագրող գնահատական/Սովորողի բլոգի հղումը |
Մասնակցություն անգլերենի ծրագրով որոշված ճամբարային նախագծին(երին) | Չեմ ցուցաբերել մասնակցություն |
Մասնակցություն ձմեռային ուսումնական ճամփորդություններին | Ցուցաբերել եմ մասնակցություն |
Մասնակցություն հունվարյան ճամբարային ֆլեշմոբին | Ցուցաբերել եմ մասնակցություն |
Լրացումներ | Ցուցաբերել եմ մասնակցություն |
Այլ լրացումներ, կարծիքներ ծնողի կողմից | Չեմ ցուցաբերել մասնակցություն |
3-րդ ուսումնական շրջան
նախագիծ
the lair
the magic fish
buy new shouce
1․ Գտեք տրված թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը:
● [12,8]=24
● [7,8]=56
● [4,5]=21
● [3,11] =33
● [5,12]=60
2․ Գտեք տրված թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։
● (15,18)=3
● (24,12)=2
● (180,6)=30
● (12,18)=0
● (15,35)=1
3․ Գտե՛ք թվի բոլոր պարզ բաժանարարները․
36,1,36,4,9
369,1,9,41
48,1,48,6,8
75,1,75,5
4․2,1,4
● Գումարեք կոտորակները։
13/7+2/8=11/1
● Կատարեք կոտորակների հանում։
48/10-20/2=38/17
● Կատարեք բազմապատկում․
11/2×20/2=31/4
● Կատարեք բաժանում։
12/9:1/8=12/1
● Գումարեք խառը թվերը։
6/12+3/5=9/17
● Կատարեք խառը թվերի հանում։
7/12/10-10/20/10=17/7/0
● Կատարեք խառը թվերի բազմապատկում։
4/10/2×5/2/4=20/20/8
● Կատարեք խառը թվերի բաժանում։
6․ Խորանարդի բոլոր կողերի երկարությունների գումարը
132 սմ է։ Գտե՛ք նրա ծավալը։ 48
7.
Պատումի տեսքով ներկայացրու քո ուսումնական երրորդ
շրջանի աշխատանքը
Մասնակցել եմ ամենամսյա մաթեմատիկական ֆլեշմոբերին։
Այո-ոչ
Իմ ուսումնական երրորդ շրջանն անցավ բավականին հագեցած և արդյունավետ։ Այս ընթացքում ես շարունակեցի զարգացնել իմ գիտելիքները տարբեր առարկաներից՝ ակտիվորեն մասնակցելով դասերին և կատարելապես կատարելով առաջադրանքները։
Սովորացնողներ՝ Արեն Արզականցյան, Էրիկ Նալբանդյան, Արայիկ Հարությունյան, Արթուր Շահվերդյան, Մանվել Առաքելյան, Լևոն Եղրազարյան։
Սովորողներ՝ Ալեն, Հայկ, Մանուկ, Սամվել, Առնո, Ալեքս, Էմիլ, Մհեր։
Խումբը միայն տղաների համար է
Ընդունելություն՝ 5-րդ դասարանցիներ, 4-րդ դասարանցիներ։
Օրեր՝ Չորեքշաբթի, ուրբաթ։
Ժամը՝ 14։00-14։30
Ուսուցիչներ՝Արթուր Շահվերդյան-հարցակվող, Էրիկ նալբանդյան-դարպասապահ, Լևոն Եղիազարյան-կիսապաշտպան, Մանվել Առաքելյան-բոլորի օգնականը, Արեն Արզականցյան-մրցավար, Արայիկ Հարությունյան-դռիբլինգ
Թմի անունը՝ Champions:
Նպատակ՝ նպատակը այն է, որ սովորեցնենք երեխաներին ֆուտբոլ խաղալու ունակությունները։ Մենք պարապացնում ենք երեխայի, դռիբլինգը, խփելու ունակությունը, պաշտպանությունը, ֆուտբոլի կաննոները և այլ կարևոր ունակույթյուններ ֆուտբոլի համար։Երեխաները հավաքվեն հարավային դպրոցի ֆուտբոլի դաշտում։
Ինչ Է պետք՝ Պետք է հարմար սպորտային հագուստ, և հարմար կոշիկ պարապելու համար։
2. դուրս գրիր քո ամենա սիրած հատվածը
3. նկարագրիր թաքավորին
4. դուրս գրիր անծանոթ բառերը
5. Եթե դու լիներյր այդ տղայի տեղը կամուսնանայր այջկա հետ